h
  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • nazwy imprez
    21.12.2001
    21.12.2001
    Czy np. Konkursy Recytatorskie im. H. Poświatowskiej piszemy wielkimi czy małymi literami?
  • nazwy typu Opolszczyzna
    27.08.2012
    27.08.2012
    Redaktor J. Gorzelik w Dzienniku Zachodnim określił termin Opolszczyzna jako wprowadzony [do polszczyzny] rusycyzm. Wtóruje mu red. M. Smolorz. Według WSO PWN ([49], 13.13): „Przyrostek -izna (-yzna) już dawno tworzył rzeczowniki od przymiotników”. Podobno badania H. Safarewiczowej potwierdzają polskie pochodzenie formantu -szczyzna. Chciałbym zapytać o termin Opolszczyzna: czy nie został on wprowadzony w latach 60. XX w.? Czy terminy takie jak np. Lubelszczyzna były wcześniej obecne w języku? Czy jest to związane z wpływami języka rosyjskiego?
    Jan Nowak
  • niejasne pytanie
    15.10.2015
    15.10.2015
    Witam.
    Mam pytanie związane z wymową c'h. Nigdzie nie ma informacji na ten temat. Czy czyta się to po prostu jako ch, czy może jakoś inaczej i w jaki sposób się to akcentuje?
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • O pisowni peryfraz samotnik z Providence, gigant z Redmond, Wielkie/wielkie N
    4.10.2018
    4.10.2018
    Szanowni Językoznawcy!
    Jaki powinien być zapis (chodzi mi o wielką/małą literę) sformułowań typu samotnik/Samotnik z Providence (o H.P. Lovecrafcie), gigant/Gigant z Redmond (o Microsofcie) czy wielkie/Wielkie N (o Nintendo)?

    Pozdrawiam i dziękuję,
    Anna
  • Przedrostek z-

    18.11.2023
    18.11.2023

    jak siię pisz shakowany

  • Przyimki łączące się z nazwami państw

    5.01.2024
    5.01.2024

    Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).

    Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.

    Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.

    Pozdrawiam

    Dominika

  • przyimki w skrótowcach
    16.06.2012
    16.06.2012
    Nazwę przedmiotu wiedza o społeczeństwie skraca się powszechnie do postaci fonetycznej [vos]. Powstaje jednak kłopot, kiedy chcieć ją zapisać. Stosując się do ogólnych reguł pisowni skrótowców, używałem zawsze formy WoS (por. np. ZBoWiD, CIoK). Tym większe było moje zdziwienie, kiedy przekonałem się, że słownik ortograficzny uwzględnia jedynie warianty wos. i WOS. Czy regularne WoS i WoK należałoby więc uznać za gorsze, bo pozanormatywne? Czy istotnie pozanormatywne znaczy: gorsze?
  • Skąd wziął się chart?
    15.02.2010
    15.02.2010
    Szanowni Państwo,
    jaka jest etymologia słowa chart? Czemu ch?
    Minąłem dziś na ulicy takie zwierzę, nie znałem rasy, instynktownie wpisałem w wyszukiwarce hart. Pasowało mi tu h, nigdy ch. Nie zwykłem robić błędów ortograficznych.
    W języku angielskim rasa nazywa się sighthound (wg wiki). Skąd wziął się chart?
    Pozdrawiam,
    Marek Grabowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego